โรคมดลูกโตจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Adenomyosis) เป็นโรคที่มีเซลล์ของเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญในชั้นกล้ามเนื้อของมดลูก (คล้ายกับภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ที่เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญในอุ้งเชิงกราน) เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกจะเจริญและสลายตามรอบระดู ขณะมีระดูเซลล์เหล่านี้จะสลายเกิดการอักเสบในชั้นกล้ามเนื้อ กระตุ้นให้เกิดการบีบรัดตัวของมดลูก ทำให้เกิดอาการปวดระดู หลังหมดระดูเกิดพังผืดในบริเวณชั้นกล้ามเนื้อนี้ ภาวะนี้เกิดซ้ำ ๆ ในแต่ละรอบระดู ทำให้มดลูกใหญ่ขึ้นเป็นรูปทรงกลมและอาการจะรุนแรงขึ้นได้ นอกจากคุณผู้หญิงจะมีอาการปวดระดูแล้ว ระดูมามากก็เป็นอาการที่พบบ่อยร่วมด้วย ในรายที่รุนแรงจะมีอาการปวดเรื้อรัง ปวดหน่วง หรืออาการปวดคล้ายปวดระดูเกือบทุกวัน

ในทางศาสตร์การแพทย์แผนจีนเชื่อว่า ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่เกี่ยวข้องกับการอุดตันของเลือดภายในร่างกายเป็นหลัก และการอุดตันของเลือดภายในยังเกี่ยวข้องกับปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคอย่างอื่น เช่น ชี่พร่อง ความเย็นและชี่ติดขัด และเสมหะชื้น ซึ่งจะสมารถจำแนกสาเหตุการเกิดโรคออกได้ เป็น ภาวะเลือดและชี่ติดขัด (气滞血瘀) , ภาวะความเย็นทำให้เลือดคั่ง (寒凝血瘀), ภาวะความร้อนเผาไหม้ทำให้เกิดเลือดคั่ง (热灼血瘀),ภาวะชี่พร่องทำให้เลือดคั่ง (气虚血瘀) เป็นต้น โดยการรักษาทางศาสตร์แพทย์แผนจีน จะเน้นการสลายเลือดคั่ง กระตุ้นการไหลเวียนเลือด เป็นหลัก

ตัวอย่างเคสที่เคยรักษา “โรคมดลูกโตจากเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่” ด้วยการทานยาสมุนไพรจีน